2019 yılının kasım ayında kaldırılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yeniden yasalaştı. Şimdi merak edilen konu yeni güvenlik soruşturması ve arşiv araştırma yasasının DHY atamasını ve TUS sürecini nasıl etkileyeceği.

Bu yazıda ilgili yasal maddelerin ışığında detaylı açıklamayı bulabileceksiniz.

Kanun Kimlere Uygulanacak?

Öncelikle ilgili yasadan bahsedelim. İlgili kanunun numarası 7315. Tam ismi "Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu". Tam metine şuradan ulaşabilirsiniz.

Burada iki tanım ortaya çıkıyor. Biri "arşiv araştırması", diğeri "güvenlik soruşturması". Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının kimler için uygulanacağına bakalım:

Arşiv araştırması:

Arşiv araştırması, statüsü veya çalıştırma şekline bağlı olmaksızın ilk defa veya yeniden memuriyete yahut kamu görevine atanacaklar hakkında yapılır. (Madde 3.1)

Güvenlik Soruşturması:

Kurum ve kuruluşlarda, yetkili olmayan kişilerin bilgi sahibi olmaları hâlinde devlet güvenliğinin, ulusal varlığın ve bütünlüğün, iç ve dış menfaatlerin zarar görebileceği veya tehlikeye düşebileceği bilgi ve belgelerin bulunduğu gizlilik dereceli birimler ile Milli Savunma Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı, jandarma, emniyet, sahil güvenlik ve istihbarat teşkilatlarında çalıştırılacak kamu personeli ile ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalışacak personel, kamu kurum ve kuruluşlarında çalışacak öğretmenler, üst kademe kamu yöneticileri, özel kanunları uyarınca güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasına tabi tutulan kişiler ile milli güvenlik açısından stratejik önemi haiz birim, proje, tesis, hizmetlerde statüsü veya çalıştırma şekline bağlı olmaksızın istihdam edilenler hakkında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması birlikte yapılır. (Madde 3.2)

Kanun Neleri İçeriyor?

Yukarıdaki iki maddenin detaylarına baktığımızda hekimlerin "arşiv araştırması"na tabii tutulacağını anlıyoruz. Güvenlik soruşturması ise daha stratejik görevlerdeki personeller için uygulanacak.

Peki arşiv araştırması neleri içeriyor?

Kanunun 4. maddesi arşiv araştırmasının detaylarını içeriyor. Buna göre:

Kişinin adli sicil kaydının,
Kişinin kolluk kuvvetleri tarafından hâlen aranıp aranmadığının,
Kişi hakkında herhangi bir tahdit olup olmadığının,
Kişi hakkında kesinleşmiş mahkeme kararları ve 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 171 inci maddesinin beşinci ve 231 inci maddesinin onüçüncü fıkraları kapsamında alınan kararlar ile kişi hakkında devam eden veya sonuçlanmış olan soruşturma ya da kovuşturmalar kapsamındaki olguların,
Hakkında kamu görevinden çıkarılma ya da kesinleşmiş memurluktan çıkarma cezası olup olmadığının, mevcut kayıtlardan tespit edilmesidir.

Kanunun 5. maddesi arşiv araştırmasının detaylarını içeriyor. Buna göre:

Güvenlik soruşturması, arşiv araştırmasındaki hususlara ilave olarak kişinin;
Görevin gerektirdiği niteliklerle ilgili kolluk kuvvetleri ve istihbarat ünitelerindeki olgusal verilerinin,
Yabancı devlet kurumları ve yabancılarla ilişiğinin,
Terör örgütleri veya suç işlemek amacıyla kurulan örgütlerle eylem birliği, irtibat ve iltisak içinde olup olmadığının, mevcut kayıtlardan ve kişinin görevine yansıyacak hususların denetime elverişli olacak yöntemlerle yerinden araştırılmak suretiyle tespit edilmesidir.

Kanunun Doktorlar İçin Etkisi Ne Olacak?

Yukarıdaki maddelerden de anlayacağınız üzere güvenlik soruşturması içerisinde çok daha ince araştırmaların olduğunu, kişi hakkında veya yakın çevresi hakkındaki bilgilerin dahi değerlendirilebileceğini görüyoruz.

Arşiv araştırması ise kişi hakkında soruşturma veya dava varlığını, dava sonuçlarını, kamuda çalışmayı engelleyen durumların varlığını inceler.

"Arşiv araştırması, statüsü veya çalıştırma şekline bağlı olmaksızın ilk defa veya yeniden memuriyete yahut kamu görevine atanacaklar hakkında yapılır." maddesi nedeniyle ilk defa atanacak hekimler veya daha önce atanmış ama istifa etmiş/müstafi kalmış hekimler için arşiv araştırması uygulaması olacak.

İlgili maddeden anladığımız üzere, halihazırda memuriyette olan kişiler arşiv araştırmasına tabii tutulmayacak. Naklen atama ile bir kurumdan diğerine geçerken arşiv araştırmasına maruz kalınmayacak.

Arşiv Araştırmasının DHY Ataması Üzerine Etkisi Nasıl Olacak?

DHY ile ilk defa atanacak hekimler arşiv araştırmasına tabii tutulacak. Daha önce çalışmış olan ancak sonrasında istifa etmiş/müstafi kalmış hekimler de yeniden atanacakları için arşiv araştırmasına tabii tutulacaklar.

Arşiv araştırmasının olması nedeniyle DHY atamalarında tebligat daha geç gelecektir. Ne kadar geç yayınlanacağını şimdiden öngörmenin bir yolu yok. Normal atama dönemlerinde dahi 1-3 hafta içinde tebligat yayınlanıyordu.

Arşiv Araştırmasının TUS Yerleştirmesi Üzerine Etkisi Nasıl Olacak?

TUS ile yerleşen hekimler de arşiv araştırmasına tabii tutulacak. Arşiv araştırması tüm kadro türlerini ilgilendiriyor, kadro türleri arasında fark olmayacak.

Eğer bir yerde çalışıyorsanız ve naklen TUS kadronuza atanacaksınız hakkınızda arşiv araştırması yapılmayacak. Çünkü arşiv ataması "ilk defa veya yeniden (açıktan)" atanacaklar için uygulanacak. Açıktan TUS ile yerleşen hekimler arşiv araştırmasına tabii tutulacaklar.

Arşiv araştırmasının olması nedeniyle ÇKYS'ye düşme veya tebligat ile çağrılma daha geç olacaktır. Ne kadar geç yayınlanacağını şimdiden öngörmenin bir yolu yok.

Konu hakkında merak ettiğiniz detayları bu başlık altında sorabilirsiniz.
Bu içeriği konu hakkında bilgilendirme ihtiyacı duyan kişilere gönderebilirsiniz.